မျက်လုံးနှင့် အမြင်အာရုံ ကျန်းမာရေး

မျက်စိဝါခြင်း (Cataract) နှင့် ဆီးချိုကြောင့် မျက်စိမှုန်ခြင်း (Diabetic Retinopathy) မှ ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း

မျက်စိဝါခြင်း (Cataract) နှင့် ဆီးချိုကြောင့် မျက်စိမှုန်ခြင်း (Diabetic Retinopathy) မှ ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း

မျက်စိဝါခြင်း (Cataract) နှင့် ဆီးချိုကြောင့် မျက်စိမှုန်ခြင်း (Diabetic Retinopathy – DR) တို့သည် အမြင်အာရုံ ဆုံးရှုံးမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သော အဖြစ်များသည့် မျက်လုံးရောဂါများ ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် ၎င်းတို့ကို ဖြစ်ပွားခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် သို့မဟုတ် ရောဂါ တိုးတက်မှုကို နှေးကွေးစေရန် လူနေမှုပုံစံ ပြောင်းလဲမှု (Lifestyle Changes) နှင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု (Medical Management) တို့ကို အလေးထား ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။

 

ဤရောဂါနှစ်မျိုးလုံးအတွက် အထိရောက်ဆုံးသော ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းများကို အောက်တွင် နှိုင်းယှဉ် ဖော်ပြထားပါသည်။

 

I. ဆီးချိုကြောင့် မျက်စိမှုန်ခြင်း (Diabetic Retinopathy – DR) ကာကွယ်ခြင်း

 

DR သည် ဆီးချိုရောဂါ (Diabetes) ကြောင့် မျက်လုံးနောက်ဘက်ရှိ အလင်းအာရုံခံ မြင်လွှာ (Retina) မှ သွေးကြောငယ်များ ပျက်စီးပြီး ယိုစိမ့်ခြင်း သို့မဟုတ် ပိတ်ဆို့ခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သည့် ရောဂါဖြစ်ပါသည်။ ထိန်းချုပ်မှု သည် အဓိကသော့ချက် ဖြစ်သည်။

🔥 အဓိက ကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းများ

နည်းလမ်းအရေးပါမှုလုပ်ဆောင်ချက်
၁။ သွေးတွင်းသကြားဓာတ် တင်းကျပ်စွာ ထိန်းချုပ်ခြင်းအရေးအကြီးဆုံး• ဆရာဝန် ညွှန်ကြားထားသော ပုံမှန် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ပမာဏ (ဥပမာ- A1c ၇% အောက်) ရောက်ရှိစေရန် အစားအသောက်၊ ဆေးဝါးနှင့် လေ့ကျင့်ခန်းဖြင့် ထိန်းချုပ်ပါ။
၂။ သွေးတိုးနှင့် ကိုလက်စထရော ထိန်းချုပ်ခြင်းအန္တရာယ် လျှော့ချခြင်း• သွေးတိုးခြင်းနှင့် ကိုလက်စထရော မြင့်မားခြင်းတို့သည် မျက်လုံး သွေးကြော ပျက်စီးမှုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေသောကြောင့် ဆေးဝါးများဖြင့် စနစ်တကျ ထိန်းချုပ်ပါ။
၃။ ဆေးလိပ် ဖြတ်ခြင်းသွေးကြော ကာကွယ်ခြင်း• ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် ဆီးချို၏ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာများ ဖြစ်နိုင်ခြေကို သိသိသာသာ တိုးစေသည်။
၄။ ပုံမှန် မျက်စိ စစ်ဆေးခြင်းစောစီးစွာ ကုသခြင်း• ဆီးချိုရောဂါ ရှိသူတိုင်း အမြင်အာရုံ ကောင်းနေသော်လည်း တစ်နှစ်လျှင် အနည်းဆုံး တစ်ကြိမ် မျက်လုံးကျယ်စေသော ဆေး (Dilated Eye Exam) ဖြင့် စစ်ဆေးသင့်သည်။

 

II. မျက်စိဝါခြင်း (Cataract) ကာကွယ်ခြင်း

Cataract သည် အသက်အရွယ်ကြီးရင့်ခြင်းနှင့် အဓိက ဆက်စပ်သော်လည်း မျက်လုံး၏ Lens (မှန်ဘီလူး) ကို ဝါးစေသော ဓာတ်တိုး ပျက်စီးမှု (Oxidative Stress) မှ ကာကွယ်ခြင်းဖြင့် တိုးတက်မှုကို နှေးကွေးစေနိုင်ပါသည်။

☀️ အဓိက ကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းများ

နည်းလမ်းအရေးပါမှုလုပ်ဆောင်ချက်
၁။ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် (UV) မှ ကာကွယ်ခြင်းအပြင်ပန်း ကာကွယ်ခြင်း• အပြင်ထွက်သည့်အခါတိုင်း UV-A နှင့် UV-B ရောင်ခြည် ၁၀၀% ကာကွယ်နိုင်သော နေကာမျက်မှန် ကို တပ်ဆင်ပါ။ ဦးထုပ် သို့မဟုတ် ဦးဖျားကြီးသော အရာများကို ဆောင်းပါ။
၂။ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း (Antioxidants) စားသုံးခြင်းအာဟာရ ဖြည့်တင်းခြင်းဗီတာမင် C၊ ဗီတာမင် E၊ Lutein နှင့် Zeaxanthin ကြွယ်ဝသော သစ်သီး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက် (ဥပမာ- ဟင်းနုနွယ်ရွက်၊ ဘရိုကိုလီ၊ လိမ္မော်သီး၊ မုန်လာဥနီ) တို့ကို များများ စားသုံးပါ။
၃။ နာတာရှည် ရောဂါများ ထိန်းချုပ်ခြင်းနောက်ဆက်တွဲ ကာကွယ်ခြင်း• ဆီးချိုရောဂါ ရှိသူများသည် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ကောင်းစွာ ထိန်းချုပ်ပါ။ (ဆီးချိုရောဂါသည် Cataract ကို ပိုမို စောစီးစွာ ဖြစ်စေနိုင်သည်)။
၄။ ဆေးလိပ်နှင့် အရက် လျှော့ချခြင်းဓာတ်တိုးမှုကို လျှော့ချခြင်း• ဆေးလိပ် ဖြတ်ခြင်းနှင့် အရက် သောက်သုံးမှုကို ကန့်သတ်ခြင်းသည် မျက်လုံးအတွင်းရှိ ပရိုတင်းဓာတ်များ ပျက်စီးမှုကို လျှော့ချပေးသည်။

⚠️ အရေးကြီးဆုံး ကာကွယ်ရေး အလေ့အကျင့် (၂) ခု

၁။ ပုံမှန် မျက်စိ ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးပါ: သင့်မျက်လုံး ကောင်းနေပြီဟု ထင်ရသော်လည်း ဆီးချို သို့မဟုတ် အသက်အရွယ်ကြောင့် ဖြစ်သော မျက်လုံးပြဿနာများသည် ရောဂါအစောပိုင်းတွင် မည်သည့် လက္ခဏာမှ မပြဘဲ တိတ်ဆိတ်စွာ တိုးတက်နေနိုင်သည်။ စောစီးစွာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းသည် အမြင်အာရုံ ဆုံးရှုံးမှုကို ကာကွယ်ရန် အကောင်းဆုံးသော နည်းလမ်းဖြစ်သည်။

၂။ သင်၏ စနစ်ကျန်းမာရေးကို ထိန်းချုပ်ပါ: မျက်လုံးရောဂါ အများစုသည် သွေးကြောများနှင့် သွေးစီးဆင်းမှု နှင့် ဆက်စပ်နေသောကြောင့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်၊ သွေးပေါင်ချိန်နှင့် ကိုလက်စထရောတို့ကို ထိန်းချုပ်ခြင်းသည် မျက်လုံး ကျန်းမာရေးအတွက် အထိရောက်ဆုံး ကာကွယ်မှု ဖြစ်ပါသည်။

သင့်တွင် ဆီးချိုရောဂါ ရှိပါက သင့်မျက်စိဆရာဝန် သို့မဟုတ် သက်ဆိုင်ရာ ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်၍ နောက်တစ်ကြိမ် မျက်လုံး စစ်ဆေးမည့် ရက်ကို အချိန်မလွန်စေရန် စီစဉ်ထားပါမည်လား။

Pharmacy Business Knowledge

ဆေးဝါးများ၏ နောက်ဆက်တွဲ (MR, CR, SR, ER) အကြောင်း သိကောင်းစရာ

ဆေးဝါးများ ဝယ်ယူသည့်အခါ ဆေးနာမည်၏ နောက်တွင် MR, CR, SR, ER ကဲ့သို့သော အတိုကောက် စာလုံးများ ပါရှိသည်ကို သတိပြုမိကြပါသလား။ ဤစာလုံးများသည်...
Continue reading
Pharmacy Business Knowledge

ဆေးဆိုင် လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် အကျိုးရှိသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု- ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်အကူ (Pharmacy Assistant) သင်တန်း၏ ကောင်းကျိုးများ

ဆေးဆိုင်တစ်ဆိုင် ဖွင့်လှစ် လုပ်ကိုင်ရာတွင် လုပ်ငန်းရှင် (ပိုင်ရှင်) ကိုယ်တိုင် သို့မဟုတ် မိမိတို့၏ ဝန်ထမ်းများသည် ဆေးဝါး ပညာရှင် (Pharm...
Continue reading
Pharmacy Business Knowledge

ဆေးဆိုင်တစ်ဆိုင် ဖွင့်လှစ်ရန် အရင်းအနှီး ဘယ်လောက် လိုအပ်သလဲ။

ဆေးဆိုင် လုပ်ငန်း စတင်လိုသူ လုပ်ငန်းရှင်တိုင်း အရင်ဆုံး သိချင်သော မေးခွန်းမှာ "အရင်းအနှီး ဘယ်လောက် လိုအပ်သလဲ" ဆိုသော မေးခွန်း ဖြစ်ပါသည်...
Continue reading
Pharmacy Business Knowledge

နယ်ဆေးဆိုင်များအတွက် ဝယ်ယူမှုဗျူဟာ- ကုမ္ပဏီနှင့် ပင်ရင်းဆိုင်များထံမှ စျေးနှုန်းသက်သာစွာ ရရှိနည်း

နယ်ဒေသများတွင် ဆေးဆိုင် ဖွင့်လှစ်ထားသော လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် အဓိက စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုမှာ ကုန်ပစ္စည်းများကို စျေးနှုန်း မှန်ကန်စွာနှင့် အသ...
Continue reading