အသင့်စား အစားအစာ (Processed Foods) ကို လျှော့ချခြင်းဖြင့် ခန္ဓာကိုယ် ပေါ့ပါးစေရန်
အသင့်စား အစားအစာ (Processed Foods) ကို လျှော့ချခြင်းဖြင့် ခန္ဓာကိုယ် ပေါ့ပါးစေရန်
အသင့်စား (သို့မဟုတ် အလွန်အမင်း ပြုပြင်ထားသော) အစားအစာများ (Ultra-Processed Foods – UPFs) ဟာ ဆား၊ သကြား၊ ပြည့်ဝဆီ၊ ဓာတုပစ္စည်းတွေ အများအပြား ပါဝင်တတ်ပြီး အာဟာရဓာတ် နည်းပါးပါတယ်။ ဒါတွေကို လျှော့ချစားသုံးခြင်းဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ပေါ့ပါးမှုအတွက် အဓိက သော့ချက်ပါပဲ။
အသင့်စား အစားအစာများက ဘာကြောင့် ပြဿနာဖြစ်စေတာလဲ။
UPF များ စားသုံးမှု များပြားခြင်းက အောက်ပါ ကျန်းမာရေး ပြဿနာများ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေပါတယ်-
ကိုယ်အလေးချိန် တက်ခြင်း: UPF များတွင် ကယ်လိုရီ မြင့်မားပြီး အမျှင်ဓာတ် နည်းပါးသောကြောင့် ဗိုက်ပြည့်တင်းမှုကို မပေးနိုင်ဘဲ အလွန်အကျွံ စားမိတတ်သည်။
နာတာရှည် ရောဂါများ: နှလုံးရောဂါ၊ အမျိုးအစား (၂) ဆီးချိုရောဂါနှင့် သွေးတိုးရောဂါများ ဖြစ်နိုင်ခြေကို မြင့်တက်စေသည်။
စွမ်းအင် မတည်ငြိမ်ခြင်း: သကြားဓာတ် မြင့်မားသောကြောင့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ် ရုတ်တရက် တက်ခြင်း/ကျခြင်း ဖြစ်ပြီး ပင်ပန်းနွမ်းနယ်လွယ်သည်။
🔍 အသင့်စား အစားအစာကို ရှာဖွေ ဖော်ထုတ်နည်း
အလွန်အမင်း ပြုပြင်ထားသော အစားအစာများကို အလွယ်တကူ ခွဲခြားနိုင်ရန် အညွှန်းများကို စစ်ဆေးပါ-
ပါဝင်ပစ္စည်းများ စာရင်းရှည်ခြင်း: ပါဝင်ပစ္စည်းများ စာရင်းတွင် သဘာဝမဟုတ်သည့် အရာများ (ဥပမာ- ဓာတုပစ္စည်းဆန်သော အမည်များ၊ အရောင်တင်ဆေးများ၊ အရသာခံဆေးများ၊ ကယ်လိုရီမပါသော အချိုဓာတ်များ) အများအပြား ပါဝင်နေလျှင်။
မမျှော်လင့်သော ဖြည့်စွက်ပစ္စည်းများ: သကြား၊ ဆား၊ ဆီ တို့ကို ပုံမှန်ထက် ပိုမိုများပြားစွာ ထည့်သွင်းထားလျှင်။
နမူနာ UPF များ: အချိုဓာတ်ပါသော အချိုရည်များ၊ အသင့်စား သရေစာများ (ချစ်ပ်များ၊ ကွတ်ကီးများ)၊ သကြားများသော မနက်စာ စီရီယယ်များ၊ အသင့်စား ထမင်းနှင့် ဟင်းများ (Ready-to-eat meals)။
အသင့်စား အစားအစာ စားသုံးမှုကို လျှော့ချရန် လွယ်ကူသော နည်းလမ်းများ
၁။ ချက်ပြုတ်ခြင်းကို အားပေးပါ (Cook at Home)
ကိုယ်တိုင် ချက်ပြုတ်ပါ: အိမ်မှာ ကိုယ်တိုင်ချက်ပြုတ်ခြင်းက ပါဝင်ပစ္စည်းများကို ထိန်းချုပ်နိုင်စေပြီး အာဟာရဓာတ် ပိုမို ကြွယ်ဝသော သဘာဝ အစားအစာများ (ဥပမာ- ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသား၊ ပဲအမျိုးမျိုး) ကို အသုံးပြုနိုင်မည်။
ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်း (Meal Prep): ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ အစားအစာနဲ့ သရေစာတွေကို ကြိုတင် ပြင်ဆင်ထားပါ။ ဥပမာ- ပဲပြုတ်၊ ထမင်းကြမ်း၊ အသီးအနှံ လှီးထားခြင်း စသည်ဖြင့်။
၂။ စမတ်ကျကျ ရွေးချယ် အစားထိုးပါ (Smart Swaps)
| အသင့်စား အစားအစာ | အစားထိုးနိုင်သည့် ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သော အစားအစာ |
| အချိုရည်/ဆိုဒါ | ရေ၊ သစ်သီး သို့မဟုတ် သံပုရာသီးစိပ် ထည့်ထားသော ရေ |
| အဖြူရောင် ဂျုံမှုန့်/ဆန် (Refined Grains) | အစေ့အဆန် အပြည့်အစုံ (Whole Grains) – ဥပမာ- ဆန်လုံးညို၊ ဂျုံအပြည့်အစုံပါ ပေါင်မုန့်၊ Oats |
| ထုပ်ပိုးထားသော သရေစာများ (Chips/Cookies) | အသီးအနှံများ၊ အစေ့အဆံများ (Nuts and Seeds)၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ချောင်းများနှင့် Hummus |
| အသင့်စား ဆော့စ်/ဟင်းခတ်အနှစ်များ | လတ်ဆတ်သော ခရမ်းချဉ်သီး၊ ကြက်သွန်ဖြူ၊ ဆားနှင့် ဆီတို့ဖြင့် ကိုယ်တိုင် ပြင်ဆင်ထားသော ဆော့စ် |
၃။ ဈေးဝယ်ထွက်ရာတွင် သတိထားပါ (Shopping Habits)
အဓိက အစားအစာများ: ဈေးဝယ်ခြင်း၏ အများစုကို လတ်ဆတ်သော အသီးအနှံများ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊ အသားစိမ်း/ငါးစိမ်းများ၊ ဥများနှင့် ပဲအမျိုးမျိုး စသည်ဖြင့် သဘာဝအတိုင်း အနည်းငယ်သာ ပြုပြင်ထားသော အစားအစာများကိုသာ ဦးစားပေး ဝယ်ယူပါ။
သဘာဝ အစားအစာကို ပိုစားပါ: သဘာဝအတိုင်း ရရှိသော သစ်သီးနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို အဓိကထားပြီး ပန်းကန်ရဲ့ ထက်ဝက်ကို ဖြည့်ဆည်းပါ။ (အသီးအနှံနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက် စားသုံးမှုကို မြှင့်တင်နည်း အကြံဉာဏ်များကိုလည်း ရှေ့ဆွေးနွေးချက်တွင် ကြည့်ရှုနိုင်ပါသည်။)
အသင့်စား အစားအစာများကို တဖြည်းဖြည်းချင်း လျှော့ချခြင်းအားဖြင့် သင့်ခန္ဓာကိုယ်ဟာ ပိုမို ပေါ့ပါး လန်းဆန်းလာပြီး ရေရှည် ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း အကောင်းဆုံး ရလဒ်များကို ရရှိစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဆောင်းပါး
Jobs
Business Program
Ordering Program
